วันที่ 5 มิถุนายนของทุกปีคือ “วันสิ่งแวดล้อมโลก” ซึ่งจัดขึ้นเพื่อกระตุ้นให้ผู้คนทั่วโลกตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อม และร่วมมือกันดูแลโลกใบนี้ให้น่าอยู่และยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นผู้คนในเมืองใหญ่ หรือเกษตรกรในชนบท ทุกคนล้วนมีบทบาทสำคัญร่วมกัน

ในฐานะ “ชาวไร่อ้อย” ซึ่งทำงานใกล้ชิดกับธรรมชาติ การดูแลสิ่งแวดล้อมจึงไม่ใช่เรื่องไกลตัว ตรงกันข้าม เรายังเป็นหนึ่งในผู้ที่มีอิทธิพลต่อสิ่งแวดล้อมโดยรอบอย่างมาก และนี่คือแนวทางที่ชาวไร่อ้อยทุกคนสามารถมีส่วนร่วมในการสร้างโลกที่ดียิ่งขึ้น:

1. ปลูกอ้อยแบบไม่เผา ลดฝุ่นควัน PM 2.5

การเผาใบอ้อยเป็นหนึ่งในสาเหตุของปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพของชุมชนและสิ่งแวดล้อม การเปลี่ยนมาทำไร่อ้อยแบบ “ตัดอ้อยสด” ไม่เผาใบอ้อย นอกจากจะช่วยลดมลพิษทางอากาศแล้ว ยังช่วยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน เนื่องจากใบอ้อยที่ทิ้งไว้ในแปลงจะย่อยสลายเป็นปุ๋ยธรรมชาติให้แก่ต้นอ้อยอีกด้วย

2. ใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า

น้ำคือทรัพยากรสำคัญในการทำเกษตร ชาวไร่อ้อยสามารถช่วยประหยัดน้ำได้ด้วยการใช้ ระบบน้ำหยด ซึ่งส่งน้ำตรงจุดอย่างมีประสิทธิภาพ ลดการสูญเสียน้ำโดยไม่จำเป็น ควรให้น้ำตามช่วงเวลาที่เหมาะสม เช่น ตอนเช้าหรือเย็น และควรวัดความชื้นในดินก่อนรดน้ำ เพื่อลดการใช้น้ำอย่างสิ้นเปลือง

3. ใช้พลังงานสะอาดในไร่

การติดตั้ง โซลาร์เซลล์ เพื่อใช้กับระบบน้ำหยด ไฟฟ้าในไร่ หรือเครื่องมือทางการเกษตรบางประเภท เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยลดการใช้พลังงานจากเชื้อเพลิงฟอสซิล ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอน และทำให้ไร่อ้อยของเรามีต้นทุนพลังงานที่ยั่งยืนและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น

4. จัดการของเสียในไร่อย่างถูกวิธี

หากมีการเลี้ยงสัตว์ร่วมด้วย ควรมีระบบจัดการของเสียอย่างเหมาะสม เช่น การหมักมูลสัตว์เป็นปุ๋ยคอก หรือการนำไปใช้ในระบบไบโอแก๊ส เพื่อป้องกันการปนเปื้อนในแหล่งน้ำ รวมถึงลดกลิ่นไม่พึงประสงค์ในชุมชน

5. ร่วมมือกับชุมชน สร้างสังคมที่น่าอยู่

ชาวไร่อ้อยสามารถมีบทบาทร่วมในชุมชนได้หลากหลาย เช่น การเข้าร่วมกิจกรรมปลูกต้นไม้ เก็บขยะ หรือแบ่งปันความรู้ด้านเกษตรกรรมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมกับเพื่อนบ้าน ทุกการกระทำเล็ก ๆ เหล่านี้มีความหมาย และสามารถขยายผลสู่การเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ได้

แม้ว่าเราอาจเป็นเพียงเกษตรกรคนหนึ่งในท้องไร่ท้องนา แต่อิทธิพลของชาวไร่อ้อยในการดูแลสิ่งแวดล้อมนั้น “ยิ่งใหญ่” กว่าที่คิด หากเราร่วมมือกันทำตามแนวทางง่าย ๆ เหล่านี้ ไม่เพียงแต่ช่วยให้โลกยั่งยืนขึ้น แต่ยังช่วยให้ไร่อ้อยของเราเติบโตแข็งแรง มีผลผลิตดี และสร้างรายได้ที่มั่นคง

มิตรชาวไร่ทุกคน คือพลังสำคัญของการเปลี่ยนแปลงโลกใบนี้ให้ดีขึ้น — เริ่มต้นได้ที่ไร่ของเราเองค่ะ